Tiroit bezlerinin şişmesiyle meydana gelen guatr kişide birçok rahatsızlığa neden olabilir. Guatr yan etkileri nelerdir, guatr neler yapar, guatr nasıl anlaşılır?
Guatr nedir ?
Guatr hastalığı boynun ön tarafında yer alan tiroit bezinin büyümesidir. Bu bez büyüyünce boynun tek tarafı ya da iki tarafında şişlikler görülür. Şişlikler simetrik olabileceği gibi asimetrik de olabilir. Tiroit bezi aşırı derecede büyürse kişi guatr hastalığıyla karşı karşıya kalmış demektir. Tiroit bezi salgıladığı hormonlar ile vücudun çalışma hızını etkiler. Tiroit hızı üretimi düşünce vücudun çalışma hızı düşer, üretim hızı artarsa vücudun çalışma hızı artar.
Guatr hastalığına sebep olan bez hangisidir ?
Guart hastalığına sebep olan tiroit bezidir. Yani boyunda bulunan adem elmasının hemen altında bulunan bezdir.
Guatr hastalığı belirtileri nelerdir ?
Guatr belirtileri, guatrın büyüklüğüne göre değişiklik gösterebilir. Guatr boyunda kolaylıkla fark edilebilir ya da fark edilemeyen genişlikte olabilir. Tiroit bezi fark edilebilir büyüklükteyse yutma güçlüğü, öksürme, boyunda sıkışıklık hissi ya da nefes alma gibi sorunlar gösterebilir. Eğer ki guatr büyükse ve boyundaki damarların şişmesine sebep oluyorsa kişi başını kaldırdığı zaman baş dönmesi yaşayabilir. Guatr hastalığı belirtileri genel olarak şu şekilde sıralanabilir;
- Boynun ön kısmında adem elmasının altında oluşan şişlik
- Boğaz bölgesinde gerginlik hissi
- Ses kısıklığı ya da cırtlak bir ses
- Boyun damarlarının şişmesi
- Öksürme
- Nefes borusunun sıkışması
- Hırıltı
- Nefes darlığı
- Yiyeceklerin yemek borusunda sıkışması
- Kolları kaldırınca oluşan baş dönmesi
- Kalp çarpıntısı
- Gözlerin şişmesi
- Titreme
- İshal
- Mide bulantısı
- Kusma
- Terleme
- Boyunda ağrı
- Çabuk yorulma
- Horlama
- Ciltte kuruma
- Ani kilo kaybı
- Hızla kilo alma
- Sinirlilik
- İştahsızlık ya da iştahta artış
- Adet düzensizlikleri
- Saç dökülmesi
- Kalp atış hızında artış
- Boğaz ağrısı
Guatra ne iyi gelir ?
Guatr insanlar arasında çok yaygın bir hastalıktır ve pek çok hastalığı da tetikler. Guatr en çok guatr kanserini tetikleyen bir hastalıktır. Bu nedenle guatr hastaları guatra iyi gelen şeylerle beslenerek kendilerine daha fazla dikkat etmesi gerekir.
İyot
Guatra neden olan en temel etken iyot eksikliğidir. Bu nedenle guatr hastalarının bol miktarda iyot tüketmesi gerekir. Bir yetişkinin günlük olarak alması gereken iyot miktarı 150 mg’dir. İyotlu tuz, deniz ürünleri, ton balığı, yumurta, karides, hindi, doğal yoğurt, inek sütü ve kızartılmış patates gibi iyot bakımından zengin besinleri tüketebilirsiniz.
Su teresi
Su teresi yüksek iyot içeriği ile guatr hastaları için oldukça etkilidir. Ayrıca içerdiği yüksek miktar mineraller, sülfür, germanyum ve antioksidanlar ile de vücudunuzu besler.
Maydanoz
Vitamin ve mineraller bakımından oldukça zengin olan maydanoz kalsiyum, A ve C vitamini, potasyum ve demir içeriği ile guatr hastalarına antioksidan özelliği ile şifa olur.
Dereotu
Yemeklerden 15 dakika kadar önce 1 yemek kaşığı taze dereotu çiğneyip 3 yudum su ile yutmak tiroit hormonlarını dengeleyerek sağlıklı çalışmasını sağlar. Ayrıca bu kür ile küçük nodüller tamamen yok olur.
Brokoli
Brokoli guatr hastalığını tedavi etmekte kullanılan oldukça faydalı bir besindir.
Yeşil çay içerdiği antioksidanlar ve yüksek orandaki doğal florür ile tiroit bezinin sağlıkla çalışmasını sağlar. Her gün düzenli olarak yeşil çay içmek guatr oluşumunu engeller.
Ay çekirdeği
Selenyum ve çinko tiroit bezinin dengeli ve düzenli çalışması için gereklidir. Bu iki mineral ay çekirdeğinde yüksek oranda bulunur. Bu nedenle guatr hastalığına iyi gelen ay çekirdeğini sıklıkla tüketebilirsiniz.
Zeytinyağı
Omega-3 yağlarınca zengin olan ve bağışıklık sistemini güçlendiren yağlar enfeksiyonu azaltarak guatrı tedavi eder. E vitamini içeren zeytinyağı guatr hastaları için önemli bir besin kaynağıdır.
Sarımsak – Soğan
Doğal bir antibiyotik olan ve enfeksiyonlara iyi gelen soğan – sarımsak ikilisi guatr hastalarının bağışıklık sistemini güçlendirir ve boğaz şişliğini geçirir.
Deniz yosunu
İyot açısından zengin olan deniz yosunu tiroit bezinin düzgün bir şekilde çalışmasını sağlar. Deniz yosununu çay yaparak tüketebilir ya da piyasada satılan kapsül formundaki halini satın alıp kullanabilirsiniz. Ayrıca sushi tüketerek de deniz yosunundan faydalanabilirsiniz.
Ananas yüksek vitamin içeriği ile tiroitten kaynaklanan öksürüklerin geçmesine yardımcı olur.
Hindistan cevizi içerisindeki asit sayesinde guatra iyi gelir. Yemeklere katabilir ya da direk tüketebilirsiniz.
Keten tohumunu ezip su ile hamur haline gelinceye kadar karıştırın. Oluşan hamuru boynunuzda 25 dakika kadar bekletip yıkayın. Bu uygulama sayesinde boynunuzdaki şişlik azalacaktır.
Günde 3 kere melisa çayı tüketerek guatr tedavisine yardımcı olabilirsiniz.
Gece çuha çiçeği yağı
Vücudun üretemediği ancak alınması gereken esansiyel yağ asidi birçok hastalık için tedavi edici özelliktedir. Gece çuha çiçeği yağı içerdiği Gamma-lionelik asit ile guatr üzerinde oldukça etkilidir. Bu nedenle guatr için bitkisel bir tedavi yöntemi olan gece çuha çiçeğini kullanabilirsiniz.
Karahindiba
Karahindiba yapraklarını ezerek hamur haline getirin ve ılık hale gelinceye kadar sıcak tereyağı ile karıştırın. Bu karışımı boyun bölgesine uygulayarak 15 dakika kadar bekletin. 2 hafta boyunca düzenli uygulayacağınız bu yöntem ile boyundaki şişliklerden kurtulabilirsiniz.
Kuzukulağı
Kuzukulağı yapraklarını zeytinyağı ekleyerek hamur haline getirin. Oluşan hamuru boyun bölgesine uygulayarak 20 dakika kadar bekletip yıkayın. Düzenli uygulayacağınız bu yöntem ile boyundaki şişliklerden kurtulabilirsiniz.
Arpa suyu
Tiroit semptomlarını ve şişlikleri azaltan arpa suyunu günde 1 bardak içerek hafifletebilirsiniz. Arpa suyu vücudun bağışıklık sistemini güçlendirir.
Kuruyemişler
Güçlü selenyum kaynağı içeren kuruyemişler ile tiroittin düzgün çalışmasına yardım edebilirsiniz. Guatr sorununu azaltmak için düzenli olarak kuruyemiş tüketebilirsiniz.
Kahverengi pirinç
Guatr sorunun iyileşmesine yardımcı olan selenyum kahverengi pirinç içerisinde yüksek oranda bulunur. Düzenli olarak kahverengi pirinç tüketerek tiroitten kaynaklı şişme ve ağrıları geçirebilirsiniz.
Kil
Kili su ile karıştıp hamur haline getirin ve boynunuzda kuruyuncaya kadar bekletin. Kuruyan kili ılık su ile durulayın. Kil zararlı toksinleri dışarı atarak guatrdan kaynaklı şişlikleri azaltmaya yardım eder.
Meşe kabuğu
Kuru meşe kabuğunu su ile karıştırıp hamur haline getirin, karışımı boyun bölgesine uygulayıp 1 gece boyunca boyunda bekletin. Ertesi sabah ılık su ile temizleyin. Bu uygulama guatrdan kaynaklanan şişliği küçültürken diğer belirtileri de azaltır.
Limon otu
Selenyum açısından zengin olan limon otu pitüiter bezin işlevini düzenleyerek tiroittin görevini doğru bir şekilde yapmasına destek olur.
Süt ürünleri
Süt ve süt ürünleri B vitamini bakımından zengindir. B vitamini de tiroit bezlerini destekler ve iyodun etkisini arttırır.
Dut ve dut kurusu
Taze ya da kuru dut tiroittin çalışmasını sağlayarak guatra karşı en iyi gelen meyvedir. Ayrıca guatrın en büyük düşmanı olan kabızlığı da önlediği için dutu bol bol tüketebilirsiniz.
Guatr hastalarının kaçınması gereken besinler
- Karnabahar
- Şalgam
- Brüksel lahanası
- Hardal yeşilliği
- Ispanak
- Soya fasulyesi
- Fıstık
- Turp
- Tatlı patates
- Çilek
Guatr için hangi bölüme gidilir ?
Guatr hastalığı olan ya da guatrdan şüphelenen kişiler dahiliye (iç hastalıkları) bölümüne gitmesi gerekir. Dahiliye doktoru hastanın durumuna göre kişiyi endokrinoloji dalına yönlendirebilir.
Guatr zararları nelerdir ?
- Vücudun halsiz düşmesine neden olur.
- Kalp çarpıntısı yapabilir.
- İşlev bozukluklarının oluşmasına neden olur. Tiroit bezinin ürettiği tiroksin (T-4) ve triiyodotironin (T-3) hormonları kan dolaşımına yardımcı olur ve metabolizmayı düzenler. Tiroit bezi kandaki kalsiyum miktarını düzenleyerek kalsitonin üretir. Eğer bu görev yerine gelmezse kandaki kalsiyum miktarı yükselir ve farklı zararlar meydana gelir.
- Mide bulantısı guatr hastalığının zararları arasında meydana gelir.
- Kalp çarpıntısı guatr hastalarının mağdur olduğu diğer bir zarardır. Hasta kısa süre içerisinde yorulup halsiz düşebilir.
- Guatr yan etkileri arasında tiroit bezleri büyüyünce saçlarsa dökülmesinin meydana gelmesi de vardır.
Guatr tedavisi nedir ?
Guatr tedavisi 3 farklı şekilde gerçekleşir. Guatr ilaç tedavisi, guatr ameliyatı ve radyoaktif iyot tedavisi. Bu 3 tedavi yöntemi de hem doktora hem de hastanın durumuna bağlıdır.
Hastada guatr oluşmasının nedeni tiroit bezinin iltihaplanması ise guatr ilaç tedavisi uygulanır. Guatr ilaç tedavisinde kortikosteroid ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar iltihapları azaltmaya yardım eder.
Eğer guatr teşhisi için geç kalınmışsa ve hastalık ilerlemişse ameliyat olunması gerekir. Tiroidektomi adı verilen bu ameliyatta tiroit bezi çıkarılır. Çok acı verici bir ameliyat olmamasına rağmen guatr ameliyatı sonrası boyunda iz oluşabilir. Bu izler estetit ameliyatla düzeltilir. Guatr ameliyatı riskleri; ses kısıklığı ve yutkunmada soruna neden olabilir. Ancak bu riskler geçicidir guatr ameliyatından birkaç gün sonra geçer.
Guatr hastalığı tedavisi için en son yöntem radyoaktif iyot tedavisidir. Bu tedavi yöntemi ağız yolu ile yutulur. İlaç kan yolu ile tiroit bezine ulaşır be radyoaktif iyot orada meydana gelen doku büyümesini tahribata uğratarak tedavi eder.
Merve Ağdağlı / Kadin8.com
