Zona Hastalığı Nedir?
Zona hastalığı nedir sorusuna karşılık detaylı açıklamalar kadin8.com’da!
Özellikle orta yaşlılarda görülen zona bir cilt hastalığıdır. Zona hastalığı ağrıya yol açar. Cilt üzerinde kabartı, kaşıntı ve döküntülere neden olur. Halk arasında kuşak hastalığı ve gece yanığı gibi isimlerle de bilinir. Zona hastalığı neden olur, zona hastalığı kansere çevirir mi? gibi sorularınızın cevabı makalemizin içerisinde…
Zona hastalığı, “Varicella Zoster” isimli suçiçeği virüsünün neden olduğu sinir iltihabıdır. Çocukken geçirilen bulaşıcı hastalıklardan biri olan suçiçeği, ilerleyen yaşlarda zona olarak yeniden karşımıza çıkabilir. Suçiçeği hastalığından sonra sinir köklerinde oluşan virüsler hareket haline geçerek zonayı oluşturur. Herhangi bir hastalık halinde bağışıklık sistemi zayıflar. Zayıflamış bağışıklık sistemi ve stres zona hastalığını kolaylıkla ortaya çıkarır.
Zona hastalığı belirtileri nelerdir?
Zona hastalığının belirtileri vücudun sadece bir bölümünde etki gösterir. Zona hastalığına yakalana kişiler çocukluğunda suçiçeği geçiren kişilerdir.
Çocukluk zamanında suçiçeği geçirdikten sonra virüsler omurganın sağ ve sol tarafında yer alan sinir köklerine yerleşir. İleriki yaşlarda vücut direnci düştüğü zaman bu virüsler sinir köklerinde uyanıp derinin yüzeyine çıkar, siniri de tahriş ederek deriye ulaşan virüsler zona hastalığını oluşturur. Sinir dağılım bölgesinde bir ağrı oluşur ve kişi bu ağrıyı önceden hissetmeye başlar. Deri yüzeyinde kızarıklık ve sulu yaraların görülmesiyle hastalık kendisini ortaya çıkarır.
Zona hastalığının belirtileri ortaya çıkmadan önce kişide halsizlik, yorgunluk ve ateş görülebilir. Sinir bölgesinde önce hafif yanma hissedilirken, ağrı şiddetlenebilir hatta şimşek çakması şeklinde de tarif edilebilir.
Zona hastalığı bulunduğu bölgede bulunan organların ağrımasıyla da karıştırılabilir. Deride oluşan veziküller önce gergin olur daha sonra ortalarında hafif çökme oluşarak renkleri şeffaftan mat, beyaz – sarımsı renge dönüşür. Bir hafta sonra derideki kızarıklık kaybolur, veziküller kabuklanır ve 2. haftanın sonunda kabuklar dökülmeye başlar. İyileşen yerlerde bazen leke ya da iz kalabilir. Derideki döküntüler 15 günde kaybolur. Ancak sinir kökünün ve sinirin yaptığı ağrı bazen 1 ila 6 ay arasında sürebilir. Özellikle yaşlı kişilerde ve şeker hastalarında bu ağrı daha uzun süre devam edebilir.
Zona hastalığının başlıca belirtileri şu şekildedir;
- Halsizlik
- Yüksek ateş
- Baş ağrısı
- Cilt üzerinde kaşıntı
- Deride kırmızı döküntüler
- Sıvı dolu kabarcıklar
- Cilde dokunmaya karşı hassasiyet
- Ağrı, yanma, uyuşma ve karıncalanma
- Işığa karşı hassasiyet
Zona hastalığının tedavisi nasıldır?
Zona hastalığı tedavisi için vücutta bulunan virüslerle savaşacak ağızdan alınan bir antiviral kullanılmalıdır. Kullanılan bu ilaç ağrıları azaltır, hastalığın yaşanma süresini kısaltır ve hastalığın ilerleyip daha büyük sorun haine gelmesini engeller. Tedavinin ilk 24 ila 48 saati erken iyileşme sağlayabilmek için oldukça önemlidir. Bu süre içerisinde mutlaka ilaç kullanımına başlanması gerekir. Yanma, ağrı hissedilmeden ve ciltte kabarcıklar ortaya çıkmadan ilaç alımına başlanmalıdır. Zona hastalığı sinirleri etkileyen bir hastalık çeşidi olduğu için tedavide erken tanı büyük önem taşır. Eğer zona tedavisi gecikilirse döküntü ve yaralar iyileşse bile ağrılar uzunca bir süre devam eder.
Zona tedavisinde zayıflayan vücut direnci ve bağışıklık sistemi için dinlenmek önemlidir. Cilt üzerinde oluşan yaraların iyileşmesi için düzeli pansuman yapılmalıdır. Stres ve başka bir hastalık durumu söz konusuysa bunların mutlaka ortadan kaldırılması gerekir. Zona hastalığının en büyük düşmanının stres olduğunu unutmayın.
Hasta zona tedavi sürecinde B vitamini ya da vücut direncini arttırıcı besin takviyeleri almalıdır. Özellikle B vitamini zona sonrasında oluşabilecek ağrıları önlemede oldukça yararlıdır.
Zona sebebiyle postherpetik nevralji ağrısını oluşur. Oluşan bu ağrıyı geçirmek için çeşitli tedavi yöntemleri uygulanır. Bu tedavi yöntemleri her zona hastasında aynı etkiyi göstermez. Uygulanan tedavi yöntemleri şu şekilde sıralanabilir;
- TENS
- Akupunktur
- Ağrılı bölgeye soğuk uygulama
- Yüzeysel anestezi sağlayıcı çeşitli kremler
- Tutulan bölgeye göre değişen sinir blokları
- Ağrı kesiciler, antidepresanlar ve antikonvülzanlar gibi çeşitli ilaçlar
Uygulanan tüm tedavi yöntemlerine rağmen ağrı aylarca ya da yıllarca sürebilir. Hatta postherpetik nevralji ağrısı hiçbir tedavi yöntemine yanıt da vermeyebilir. Tüm bunlara rağmen zona hastalığı tedavisinde ilaçlar düzenli bir şekilde kullanılarak bağışıklık sistemini güçlendirmek amaçlanmalıdır. Zona hastalığı genç yaştaki kişilerde 2 ila 3 hafta, yaşlı kişilerde ise 6 ila 8 haftada iyileşme gösterir.
Zona hastalığı tehlikeli midir?
Genellikle 45 yaşından sonra hızla gelişen virüsler vücutta ciddi sorunlar yaratabilir. Zonanın neden olduğu en büyük sorun sadece ağrı değildir. Ayrıca zona hastalığı kansere çevirmez ya da zona hastalığı öldürmez. Zona bazı kişilerde görme kaybı, duyma sorunları ve beyin iltihabına neden olabilir. Zona virüsleri gözün saydam tabakasında bir ize neden olabilir ve bunun sonucunda görmeyi yüksek derecede etkiler. Bunun tek tedavisi ameliyatla gözdeki saydam tabakanın yeniden nakledilmesiyle olur.
Artan ağrılar batma, yanma, iğnelenme gibi şekillerde hissedilir ve sinir hasarının olduğu deri bölgesi fazla hassas olduğu için kişi giydiği giysilerin cildine temas etmesinden bile rahatsız olur.
Zona hastalığı tedavi edilmezse ortaya bazı durumlar ortaya çıkabilir. Bu durumlar;
- Yüz felci
- Zatürre
- İşitme kaybı
- Görme sorunları
- Ciddi enfeksiyon
- Kasları hareket ettirememe
Bu sorunların görülme olasılığı çok nadirdir. Zona, kişinin baş ya da yüz bölgesinde etkiliyse bu durumlar görülebilir.
Zona hastalığı bulaşıcı mıdır?
Zona hastalığı bulaşıcı değildir. Zona sadece suçiçeği geçirmiş kişilerde görülür. Yani suçiçeği geçirmeyen birisi zona olmaz. Zonaya sebep olan virüs vücuda yerleştikten sonra kişi ilk önce suçiçeği olur. Daha sonra vücut direnci düştüğü yıllarda zona görülür. Suçiçeği yaşayan bir kişi zona hastası adayıdır.
Zona hastalığı nasıl geçer?
- Lizin içeren besinler zonaya oldukça fayda sağlar. Soya ürünleri, fasulye, et ürünler, yumurta ve yeşil sebzelerin beslenme düzenine mutlaka eklenmesi gerekir.
- B 12 vitamini zonayı azaltır. Kabuklu deniz ürünleri, süt ürünleri, et ve et ürünleri tüketerek B 12’den faydalanabilirsiniz. Ayrıca doktor tavsiyesi ile B 12 kapsülde kullanabilirsiniz.
- E vitamini açısından zengin besinler cildin onarılmasını sağlayarak zona tedavi sürecini hızlandırır. Mango, ıspanak, domates, badem gibi besinler tüketebilirsiniz.
- C vitamini ve çinko tüketimi zona hastalığı belirtilerini önemli ölçüde azaltır. C vitamini aynı zamanda bağışıklık sisteminin güçlenmesine de yardımcı olur. C vitamini için biber, limon, portakal, brokoli, çinko için yeşil sebzeler, tam tahıllı gıdalar, kabuklu deniz ürünleri ve tavuk tüketebilirsiniz.
- Zona tedavisinde su tüketimi çok önemlidir. Su tüketimini artırarak cilt sağlığını koruyabilirsiniz. Su cilt hücrelerini yeniler ve cilt dokularına giden oksijen miktarını arttırır. Zona hastalarının günde 16 bardak su tüketmeleri gerekir. Kafeinli ve gazlı içeceklerden uzak durmanız gerektiğini de unutmamalısınız.
Zona tedavisi için doğal yöntemler
- Günde 4 defa zona belirtilerinin görüldüğü alana çörek otu yağı, badem yağı ve hakiki zeytinyağı sürerek şikayetleri azaltabilirsiniz.
- 6 adet lahana yaprağını blenderda ezin ve elde edilen suyu temiz bir bez yardımıyla zona lezyonları üzerine sürün.
- 4 yemek kaşığı ezilmiş kuşburnu 4 su bardağı suyun içine atın ve yarım saat kaynatın. Bu suyu günde 3 defa tüketebilirsiniz.
- 50 gram kil, 50 gram kükürt, 50 gram demir dikeni, 100 gram zerdeçal 2 kilo balı iyice karıştırın ve elde ettiğiniz karışımı her gün 1 defa, 1 yemek kaşığı yiyin.
- 1 tatlı kaşığı kurutulmuş oğul otunu 2 su bardağı kaynamış suyun içine atın ve 15 dakika demlendirin. Demlenen suyu zona lezyonlarının üzerine sürün.
- Vücudunuzu sirkeli su ile yıkayın.
