Pankreas nedir? Pankreas kanseri tedavi edilebilir mi? Pankreasın vücuttaki görevi nedir? Pankreasla ilgili merak ettiğiniz her şeye yazımızda yer verdik…
Öncelikle merak edenler için pankreas nedir, pankreas ne demek ve pankreas ne işe yarar açıklayalım. Peki, pankreas nerede? Midenin arka tarafında bulunan, boşaltma kanalları ve onikiparmakbağırsağına bağlı olarak iç ve dış salgılamaya yardımcı olan pankreas bezi olarak da bilinir. Aynı zamanda sindirim sistemi organlarından biri olarak da anılmaktadır.
Pankreas nerede bulunur?
Genellikle insanlar pankreas ve apandisiti karıştırmaktadır. Apandisit, sağ kasığımızın biraz üzerinde bulunur. Pankreas ise, karın boşluğunun arka tarafında yani bel ve omurların ön tarafına yerleşmiş bir salgı bezidir. Yine insanların en çok merak ettiği sorunlardan biri de pankreasın görevi nedir? Pankreas, 12 ila 15 cm arasında değişen bir uzunluğa ve 60 ila 80 gram arasında değişen bir ağırlığa sahiptir. Pankreasın görevleri arasında en önemlisi, pankreas enzimleri ile salgıladığı sıvı sayesinde sindirime yardımcı olmak ve kan şekerinin düzenlenmesini sağlamaktır.
Pankreas kanseri önemli hastalıklar arasında yer almaktadır. Pankreas belirtileri arasında en önemlileri olarak görülenler pankreas iltihabı, pankreas kisti ve pankreas kanseri olarak görülür.
Pankreas iltihabı nedir?
Pankreas iltihabı yani diğer bir adıyla akut pankreatit olarak da bilinir. Akut pankreatit, pankreas dokusundan başlayarak çevreye yayılımıyla kendini gösterir. Akut pankreatit, safra kesesi taşlarının pankreas kanalını tıkaması ile oluşan bir hastalıktır. Akut pankreatit nadir de olsa alkol, kandaki kalsiyum değerinin yükselmesi, travmaya veya ailesel sebeplere bağlı olarak da gelişebilir.
Pankreas kanseri neden olur?
Pankreas kanseri birçok sebebe bağlı olarak gelişebilir. Pankreas kanseri risk faktörleri arasında; yaş, cinsiyet, ailese kalıtım, ırk gibi durumlar bulunmaktadır. Genellikle 55 yaş üstü kadınlarda daha sık rastlanan bu kanser türü erken teşhis ile tedavi edilebilir hastalıklar arasında yer almaktadır.
Günlük hayatınızda yapacağınız bazı değişiklikler ile pankreas kanserine karşı kendinizi koruyabilirsiniz. Bunlardan bazıları ise şöyle;
- Tütün ve tütün ürünlerini bırakmak
- Alkolden uzak durmak
- Beslenme alışkanlıklarınızı değiştirmek
- Düzenli olarak spor yapmak
- Uyku düzenine dikkat etmek
- Ve arada pankreasın arınması için detoks yapmak
Pankreas kanseri genellikle geç fark edilen kanser türleri arasında yer alır. Fark edilmesi uzun sürdüğü için çoğu hastada pankreas kanseri son evresi ile birlikte fark edilir. Tüm kanser türlerinde olduğu gibi bu kanser türünde de ne kadar erken fark edilirse, tedavi seçeneği o kadar yüksek başarı sağlar.
Genellik 1, 2 ve 3. evre kanserler pankreas ameliyatı, radyoterapi ve kemoterapi tedavi seçenekleri ile iyileştirilebilir. Fakat 4. evresine gelmiş bir kanser hastasının iyileşme olanağı yok denecek kadar azdır. Sinci kanser türleri arasında yer alan pankreas kanserinin varlığını çoğu zaman fark edemeyebilirsiniz. Bu yüzden her sene düzenli olarak check up gibi sağlık kontrollerini yaptırmayı ihmal etmemelisiniz.
Pankreas kanseri 4 evre ne kadar yaşar?
Bu soruya net bir cevap vermek imkansızdır. Gelişen teknoloji ve tıptaki yenilikler sayesinde 4. evre bir kanser hastasında da iyileşme yaşandığı gözlemlenmiştir. Fakat, evre 4’ü tamamlayan bir hastanın iyileşme oranı oldukça düşüktür. 4. Evre bir pankreas kanserine sahip kişilerin yaşamı çoğu zaman birkaç ayla sınırlıdır. Bu durum pankreas kanserinin çeşitine göre değişiklik gösterebilir.
Genellikle sinsice ilerleyen ve geç evrede fark edilen bu hastalığın bazı belirtileri bulunmaktadır. Bu hastalıkta pankreas ağrısı gibi belirtiler çok fazla fark edilmez ve basit bir ağrı olarak adlandırılır. Fakat, aşağıdaki belirtilerin bazılarını yaşıyorsanız en kısa sürede mutlaka konusunda uzman bir hekime danışmanızı öneririz. İşte, pankreas kanserinin belirtileri;
- Sürekli devam eden ishal
- Aniden ortaya çıkan diyabet
- İdrar renginin koyulaşması ya da idrarda kan bulunması
- Kendini fark ettirmeden gelişen sarılık
- Sırt ağrısı
- Bel ağrısı
- Aşırı kilo kaybı
- Mide bulantısı
- İştahsızlık
- Depresyon
- Ağız tadında bozulma (gıdaların kötü kokması ve yemekten tiksinme gibi)
- Hazımsızlık
- Cilt kaşıntısı
- Dışkının yağlı ve renginin açık olması
- Halsizlik
- Karaciğer ve safranın büyümesi
- Varis
- Gaz sancıları ve şişkinlik gibi…
Eğer yukarıdaki durumlardan birkaçı ile karşı karşıyaysanız vakit kaybetmeden en kısa süre içinde gastroenteroloji uzmanından randevu alınız.
Pankreasta kitle çok geç ve son evrelerde fark edildiği için genellikle tedavi için çok geç kalınmış olur. Bu yüzden bu sinsi hastalığa karşı oldukça dikkatli olmalı ve senelik olarak rutin sağlık kontrolleriniz arasında bir gastroenteroloji uzmanına da randevu alarak pankreasınızda herhangi bir sorun olup olmadığına baktırabilirsiniz.
Pankreas kanseri, hem hastalar hem de hasta yakınları için oldukça yıpratıcı bir süreçtir. Yine de erken dönemde keşfedilen tüm kanser çeşitlerinde olduğu gibi bu kanserde de tedavi seçenekleri oldukça tatmin edici sonuçlar vermektedir.
Pankreas kanserine sahip insanların özellikle beslenme düzenlerine dikkat etmesi gerekmektedir. Protein açısından zengin gıdalar tüketmeye dikkat etmeli ve yemeklerinde zeytinyağı gibi doğal ürünler tüketmeleri gerekmektedir. Pankreas kanseri olan hastalar;
- Balık
- Et ve et rürünler (yağsız)
- Organik yumurta
- Baklagiller (özellikle mercimek ve barbunya son derece faydalıdır)
- Yoğurt
- Kara üzüm pekmezi
- Havuç suyu
- Portakal suyu
- Semizotu
- Enginar
- Kereviz
- Kuşkonmaz
- Yerelması gibi gıdaları bolca tüketmelidir.
Pankreas kanseri hastalarına meyve suyu tüketmeleri sıkça önerilmektedir. Özellikle havuç ve portakal suyu kanser hastaları açısından son derece faydalıdır. Fakat, tüm bu meyve sularının günlük olarak ve taze tüketilmesi gereklidir.
Yine, pankreasla ilgili en çok merak edilenlerden biri de pankreas nakli yapılır mı? Pankreas nakli hekiminizin de uygun görmesi durumunda bazı hastalıklara sahip olan kişilere yapılabilir. Pankreas nakli Tip1 şeker hastaları için uygulanabilen operasyonlardan biridir. Yaşı 18 ila 65 yaş araında değişen ve böbrek yetmezliğine girmeyen hastalara uygulanabilir.
Pankreas nakli sayesinde vücuttaki insülin salınımı normale döner ve hasta insülin ilaçlarından bağımsız bir şekilde yaşamasını sağlamaya devam eder. Tedavi edilmeyen Tip1 diyabet hastalığı ilerde böbrek yetmezliğine neden olabilir.
Pankreas nakli sonrasında hastaları neler bekliyor?
Pankreas naklinden sonra hastalar 7 ila 15 arasında taburcu edilmektedir. Operasyondan birkaç saat sonra kan şekerinin normal seviyelere ulaştığı gözlemlenmiştir. Pankreas naklinden sonra artık insülin ilaçları kullanılmasına gerek kalmamaktadır. Yapılan nakille birilikte yeni pankreas vücut için yeterli miktarda insülin salgılamasına birkaç saat içinde başlar.
Pankreas nakli sonrasında hastalar bir müddet ilaç kullanımına devam etmek zorundadır. Ameliyat sonrasında en sık karşılaşılan komplikasyonlardan biri de vücudun organı reddetmesi ve damar tıkanıklığı sorunudur. Bu yüzden vücutta organ reddinin önüne geçmek için doktorunuzun önerdiği süre boyunca ilaçların düzenli olarak kullanılması gerekmektedir. Bu ilaçların dozu yine doktorunuzun tavsiyesi üzerine zamanla düşürülecektir.
Pankreas kanseri sinsi kanser türlerinden biri olarak kabul görmektedir. Bu yüzden yukarıdaki belirtileri dikkate almalı ve vücunuzda herhangi bir değişiklikle karşı karşıya kalmanız durumunda en kısa sürede bir uzmana gözükmenizi tavsiye ederiz.