Sağlıklı bir yaşam için uyku vücudun en önemli gereksinimlerinden birisidir. Uyku esnasında yaşanan uyku apnesi kişiyi farklı bir ruh haline getirerek uyku düzenini bozar. Bu nedenle uyku apnesi gece ve gündüz ele alınması gereken bir konudur. Uyku apnesi nedir belirtileri nelerdir ?
Uyku apnesi nedir ?
Uyku esnasında horlama ya da uykuda solunumun durması olarak tanımlanan uyku apnesi yaygın olarak görülen bir rahatsızlıktır. Uykuda solunum en az 10 saniye kadar durursa buna uyku apnesi diyebiliriz.
Eğer, uyku apnesi tedavi edilmezse 10 ila 20 yıl arasında yaşamı tehdit eden ciddi hastalıklara neden olabilir.
Uyku apnesi belirtileri nelerdir ?
Uyku apnesi belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterse de genel olarak sergilenen belirtiler şu şekildedir;
- Uyku esnasında nefesin kesilmesi
- Horlama
- Düzensiz solunum
- Uyku sırasında el ve kol hareketleri yapmak
- Sabahları uykudan uyandığınızda oluşan baş ağrısı
- Sabah yorgunluğu
- Cinsel isteksizlik
- Gün içerisinde yapılan işlerde başarısızlık
- Sosyal hayatın olumsuz etkilenmesi
- Dikkat toplama bozukluğu
- Gün içerisinde uyuklama isteği
- Kalp sorunları ve hipertansiyon
- Gastroözofageal ve larengofarengeal reflü
- Trafik kazalarında artış
- Yorgunluk ve konsantrasyon bozukluğu
- Bacakalrda şişme
- Midede yanma
- Gece koyu renk idrar yapma
- Uykuda terleme
- Göğüste baskı hissetme
Uyku apnesi nasıl anlaşılır ?
Uyku apnesi anlaşılması zor olan bir hastalıktır. Ancak verdiği belirtiler ile bu hastalığa sahip olup olmadığınızdan şüphelenebilirsiniz. Sabahları uykudan uyandığınızda kendinizi yorgun hissediyorsanız bu uyku apnesi için büyük bir belirti olabilir.
Uyku apnesi nefes alıp vermenin en az 10 saniye kısmen ya da tamamen kesilmesiyle tanımlanabilir. Soluma normalden yüzde 25 daha az gerçekleşir ya da tamamen durursa akciğerlerden kan dolaşımına aktarılan oksijen en az yüzde 4 oranında azalır. Uyku apnesi çoğunlukla uykuda yaşanan bir sorundur. Uyku esnasında gerekli olan nefes alınmayınca uyku bölünür ve hafif nefes alışverişi başlar. Uyku apnesi uzman bir doktor tarafında bir gece boyunca uyurken gözlenerek teşhis edilmesi gereken bir hastalık türüdür. Uyku apnesi teşhisi için doğru ölçüm yapılması gerekir. Doğru ölçümün gerçekleşmesi için de kişinin derin uykuda olması gerekir.
Uyku apnesi sebepleri nelerdir ?
- Kısa boylu ve kilolu olan kişilerin boyun ve boğaz çevresinde yağ dokusu artar ve uyku apnesi meydana gelir. Gömlek yakası numarası erkeklerde 43 cm’den kadınlarda ise 40 cm’den fazla olması uyku apnesi için büyük bir risktir. Tüm bunlara rağmen uyku apnesi zayıf insanlarda da görülebilir.
- Uyku apnesi erkeklerde kadınlara oranla 2 kat daha sık görülür. Bunun belli bir nedeni yoktur. Ancak kilo oranı fazla olan kadınlar da da sıklıkla meydana gelir.
- Boğazın dar yapıda olması uyku apnesinin bir diğer nedenidir. Ancak boğaz yapısı doğuştan dar olabilir.
- Orta yaş üzerindeki kişilerde 3 kat daha fazla görülür.
- Bademciklerin ve geniz etinin normalden daha büyük olması uyku apnesinin nedenleri arasındadır.
- Alkol, sakinleştirici ve uyku ilaçlarının kullanılması boğaz kaslarının uyku esnasında gevşemesine neden olarak uyku apnesi yaratır.
- Kalp ve damar sistemi sorunları olan kişilerde uyku apnesine neden olarak oksijen düşüklüğü ile kalp krizine bağlı ölüm riski artar.
- Uyku apnesine sahip kişiler çalışırken, araç kullanırken ya da otururken uyuklama yaşar.
- Çocuklarda da uyku apne sendromu görülebilir, bunu anlamanın bir yolu okul başarısının düşmesiyle ortaya çıkar.
- Unutkanlık, yorgunluk, bezginlik, geceleri sık sık idrara çıkma ve impotans sorunları yaşayan kişilerde uyku apnesi görülür.
- Hiperaktivite ve dikkat bozukluğu sendromu çocuklarda uyku apnesinin görüldüğüne işaret edebilir.
Uyku apnesi zararları nelerdir ?
Uyku apne sendromu beyin başta olmak üzere tüm organlarda ciddi zararlara neden olabilir. Kalp ve kan dolaşımı sisteminde önemli hasarlar yaratarak uykusuzluk, yorgunluk hali, uykuya sürekli meyil, baş ağrısı, sinir, depresyon, erken yorulma ve genel isteksizlik gibi sorunlara sebep olabilir.
Uyku apnesine çözüm
Biyomedikal Mühendisliği Enstitüsü’nde yapılan çalışmalar sonucunda ağıza emzik gibi takılan bir aparat geliştirildi. Bu aparat sayesinde uyku esnasında kişinin çene ve dilinin hava ile çökmesi engelleniyor ve hasta uykusu sırasında ihtiyacı olan oksijeni rahat rahat almaya devam ediyor. Böylece kişi uyku apnesi maskesi ya da uyku apnesi makinesi kullanmaya ihtiyaç duymadan hasta kendi nefesiyle uyuyabilir hale geliyor.
Uyku apnesi maskesi fiyatı 20 TL’den başlayıp 5 bin arasında değişmektedir.
Uyku apnesi cihazı
Sadece uyku apnesi maskesi kenarlarından hava kaçması sonucuyla hastayı tam anlamıyla tedavi edemeyebilir. Ancak uyku apnesi cihazı ile bağlantılı olduğu bu maske hava kaçağını engeller.
Uyku apnesi cihazı fiyatı 100 TL’den başlayıp 10 bin TL’ye kadar yükselmektedir.
Uyku apnesi testi
Uyku apnesi testi ile uyku apnesi hastalığını tespit edebilir ve tedavi süreci için en doğru yolu seçebilirsiniz. Uyku apnesi testi, “Polisomnografi” adı verilen tüm gece boyunca beynin işlediği aktiviteyi ve solunum kaydeden bir test türüdür. Uyku apnesi testi uyku esnasında beyindeki dalgalanmalarıi göz hareketlerini, ağız ve burundan hava akımını, holama, kalp hızı, bacak hareketleri ve oksijen seviyeleri ölçer.
Uyku apnesi testi nasıl yapılır ?
Uyku apnesi testi yaptırmak için kişinin bir gece boyunca hastanede uyku odası adı verilen yerde kalması gerekir. Bu test sırasında vücudun belli noktalarına bağlanan kablolar ile uyku sırasında kaydedilen sinyaller odanın dışında yer alan bilgisayara aktarılır. Sabaha kadar alınan bu sinyaller ile uyku esnasında kişinin solunumunun kaç defa durduğu, ne kadar süre durduğu, solunumun durduğu an oksijen değerlerinin kaç olduğu, kalp hızının nasıl etkilendiği ve derin uykuya dalıp dalmadığı gibi pek çok data elde edilir.
Uyku apnesi tedavisi
Uyku apnesi tedavisinin uygulanabilmesi için ilk önce kişinin obezite ile ilgili bir sorunu olup olmadığına bakılır. Eğer ki obezite ile bir sorun söz konusu ise bu durumun ortadan kaldırılması gerekir. Üst solunum yollarına yani boğaz kısmında darlık varsa cerrahi bir işlem yapılabilir.
Günümüzde uyku apnesi teknolojinin ışığında geliştirilmiş özel cihaz ve yöntemlerle tedavi edilmektedir. Uyku apnesi tedavisinde hava yolu sürekli açık olacak şekilde basınçlı hava veren cihazlar kullanılır. Bu cihazlar ile üst solunum yollarının uyku esnasında açık kalması sağlanarak uyku apnesi önlenir. Yüze sıkıca oturan uyku apnesi maskesi ile de uyku apnesi tedavi edilebilir. Ancak tüm bu tedavi yöntemlerine rağmen uyku apnesinden olumlu sonuç alamazsanız uyku apnesi ameliyatı olabilirsiniz. Uyku apnesi ameliyatı, küçük dil ve yumuşak damak arkasındaki hava yolunun açılarak yumuşak dokulardaki çökme ya da titreşim eğiliminin azalmasını düzeltmek için yapılır. erotik film izle Uyku apnesine sahip olan hastaların yüzde 75’inde az ya da çok oranda yumuşak damak ve küçük dil problemi vardır.
Uyku apnesi ameliyatı ne zaman yapılır ?
- Yaşam kalitesi bozuluyorsa
- Uyku apnesinin diğer tedavi yöntemlerinden olumlu bir cevap alınmıyorsa
- Kan oksijen doygunluğu yüzde 90’ın altına düşüyorsa
- Apne-hipopne endeksi 20’nin üstüne çıkıyorsa
- Yapısal olarak ciddi bir problem yaşanıyorsa
- Başka hastalıkların oluşmasına sebep oluyorsa uyku apnesi ameliyatı olmanın zamanı gelmiş demektir.
Merve Ağdağlı / Kadin8.com