Makat hastalıkları arasında en yaygın olarak bilinen hemoroid ağrılı ya da ağrısız bir şekilde görülebilirken hiçbir şikayeti olmayan kişilerde de görülebilir. Hemoroide hangi bölüm bakar, hemoroide ne iyi gelir, hemoroide kesin çözüm nedir, hemoroid için hangi doktora gidilir?
Hemoroid nedir?
Halk arasında basur olarak da bilinen hemoroid, anal kanalın üst kısmında genişlemiş damarsal yapılardır. Bu damarlar mukoza, düz kas dokusu, elastik bağ dokusu ve kan damarlarından oluşur.
Hemoroid iç (internal) ve dış (external) olarak ikiye ayrılır. İç hemoroid genellikle ağrı ve kaşıntıya neden olmaz. Belli aralıklarla rektal kanama şeklinde belirti verir. Homoroid ileri evrelerde makattan dışarı çıkan ve kendiliğinden ya da parmakla normale dönen memeler ortaya çıkabilir. Dış hemoroid ise kendilerini genellikle ağrı ve yanma ile gösterir.
Hemoroid anal kanalın kasılıp kapanarak dışkının ve gazın tutulmasını etkiler. Bu damarsal yapılar büyüdükçe sarkar, kanama ve ağrıya yol açarak hemoroidal hastalığa neden olur. Hemoroid anal kanalın sağ ön, sağ ark ve sol yan kısımlarında yer alır.
Hemoroid hiçbir şikayeti olmayan sağlıklı üç kişiden ikisinde de görülür. Kadın ya da erkekte benzer oranlarda görülür. Ayrıca her yaşta görülebileceği gibi yaş ilerledikçe görülme olasılığı da artar. Ameliyat olmadan hemoroid bitkisel çözüm yollarından faydalanabilirsiniz.
Hemoroid neden olur?
- Fazla kilo ve obeziteye sahip kişilerin vücut ağırlığı makata yakın olan bölgelerdeki damarlara basınç yapar ve basura neden olur.
- Düzensiz ve sağlıksız beslenme ile sebze ve lifli yiyeceklerin tüketilmemesi sonucunda sık sık kabız olmak hemoroide neden olur. Kabızlığı ve hemoroidi önlemek için bol bol meyve, sebze tüketilmeli ve günde en az 2 litre su içilmelidir.
- Kabızlık sonucunda tuvalette ıkınmak rektum ve anüs bölgesindeki damarlara basınç yaparak hemoroide neden olur. Bu nedenle tuvalette uzun süre oturmayın.
- Sürekli ishal olmak anüs bölgesinin tahriş olmasına neden olur. Kabızlık kadar ishal olmak da basura neden olur. Sık sık ishal olmak basur kanamasının artmasına sebep olur. Anüs bölgesindeki en küçük bir çatlak kanamasının şiddetini arttırır.
- Ağır yük kaldırmak hemoroid oluşuma neden olan diğer sebeplerden biridir. Ağır kaldıracağınız durumlarda yükü hafifleterek kaldırın.
- Hamilelik döneminde pelvik damarlar üzerinde basınç artar, damarlar şişer ve sonucunda hemoroid meydana gelir. Hamilelik döneminde uzun süre oturmak kabızlığa da neden olur. Kabızlık da beraberinde hemoroidi getirir. Hamileliğin sonlanmasıyla birlikte hemoroidler de yok olur.
- Kişi yaşlandıkça vücudun dokular zayıflar ve hemoroide neden olur.
- Ailesinde basur olan kişilerde basur görülme olasılığı yüksektir.
- Uzun süre oturarak oturan kişilerde basur olma ihtimali diğer kişilere göre daha çoktur.
- Masa başında oturmak kadar tuvalette de uzun süre oturmak basura neden olur. Bu nedenle tuvalete girerken elinize, cep telefonu, gazete ya da kitap almayın. Bu şekilde tuvalete girerseniz tuvalette kalma süreniz uzar. Tuvalet ihtiyacı biter bitmez tuvaletten çıkmalısınız.
- Anal seks sırasında anüsü çevreleyen dokular zarar görür ve bu bölgedeki damara baskı olduğu için hem iç hem de dış hemoroide neden olur.
- Sık sık bisiklete, motosiklete ya da ata binmek de hemoroide neden olur.
- Bağırsaklarda oluşan tümörler sonucunda basur meydana gelebilir.
- Şiddetli ve uzun süre öksürme sonucunda hemoroid oluşabilir.
- Alkol alışkanlığı sonucunda da basur olur.
Hemoroid belirtileri nelerdir?
Hemoroidin başlıca belirtileri makatta ağrı, şişlik, yanma hissi, kaşıntı ve hastanın anal bölgesinde yoğun bir dolgunluk hissi hissetmesidir. Ayrıca kişi tuvalet ihtiyacını giderdikten sonra tuvaletini yapmamış gibi hisseder.
Hemoroidin çeşidine göre belirtileri değişebilir.
İç hemoroidin belirtileri nelerdir?
İç hemoroid belirtilerinde damarlarda şişkinlik, rektumun içinde oluştuğu için elle hissedilemez ve gözle görülemez. İç hemoroidin en büyük belirtisi kabızlıktır. Dışkının sert ve kalın olması iç bölgedeki damarların tahriş olmasına neden olur. Bunun sonucunda da ağrı ve kanama görülür.
İç hemoroidin başlıca belirtisi kanamadır. Hasta tuvalet ihtiyacını giderdikten sonra fark eder. Eğer kan rektum bölgesinde birikirse buna pıhtılaşan hemoroid denilir. İç hemoroidi olan kişilerin hemen hemen hepsinde kaşıntı görülür. Kaşıntının nedeni rektum içerisinde şişen damarlarda akıntının meydana gelmesidir. Bu akıntı dışarı sızar ve kaşıntıya neden olur. Ayrıca, şiddetli olmasa da ağrı görülebilir. Ağrının derecesi rektum içerisinde oluşan şişliğin büyüklüğüne bağlı olarak değişir. Eğer şişlik büyük olursa ağrı daha çok olur.
Dış hemoroidin belirtileri nelerdir?
Dış hemoroidin belirtileri iç hemoroidin belirtileri ile neredeyse benzerlikler gösterir. Dış basurda belirtiler daha şiddetlidir. Dış hemoroid gözle görülebilir. Bu yüzde teşhisi daha kolaydır. Kalın bağırsaktaki rektum ve anüste bulunan toplardamarların oluşturduğu kesecikler dışarıya doğru sarkma yapar ve elle hissedilebilir bir hale gelir. Dışarı çıkan bu damarlar hemoroid memesi olarak adlandırılır. Ikınma gibi yüksek basınç uygulandığı zaman şişmiş damarlardaki ağrı artar.
Dış hemoroidin başlıca belirtisi elle hissedilebilir ve gözle görülebilir şişliklerin olmasıdır. Şişliklerin dışarıya çıkmasıyla birlikte kaşıntı meydana gelir. Oturma ya da yürüme sırasında ağrı oluşur. Ayrıca makat bölgesinin sürekli kapalı olması orada ıslaklık oluşumuna neden olur.
Hemoroid evreleri nelerdir?
Hemoroid hastalığının durum ve evresi kişilere göre farklılık gösterir. Hastalar çoğunlukla dışkılama sırasında ya da dışkılamadan hemen sonra kanama, makat bölgesinde ağrı, kaşıntı, yanma ya da makat bölgesinde meydana gelen şişlik ile doktora başvurur.
Hemoroid 4 farklı evreden oluşur.
1. Evre
Hemoroidin ilk evresinde çok belirgin şikayetler görülmez. Kanal içerisinde hemoroid yastıkçıkları bulunur ama bu yastıkçıklar ancak muayene ile görülür. Eğer hasta çok zorlanırsa kanama o zaman görülür. Hastada çok hafif kaşıntı hissi olabilir bu his rahatsız edici özellikte değildir. İlk evre herkeste görülebilir ancak yine de kendinizi sık sık kontrol ederek dikkatli olmanız gerekir.
2. Evre
İkinci evrede dışkılama sırasında basınç şiddetine göre makattan dışarıya 1 ile 2 cm arasında çıkan yastıkçıklar görülür. Basınç ortadan kalkınca yastıkçıklar tekrar içeriye girer. Zaman zaman kanama ve kaşıntı meydana gelebilir.
3. Evre
Üçüncü evrede basınç ile birlikte makattan dışarıya çıkan yastıkçıklar kendiliğinden içeriye girmezler ancak elle içeriye geri itilebilir. Bu aşamada hastada ağrı, kaşıntı, kanama ve ıslaklık hissi görülür. Kanamaları durdurmak zorlaşabilir.
4. Evre
Dördüncü evreye gelen hasta erken teşhis için geç kalmıştır, hemoroidin son evresi en sancılı dönemi oluşturur. Hastalık ilerlediği için hemoroid son evreye geçer ve bu evrede makat bölgesinde sürekli duran hemoroid yastıkçıkları bulunur. Bu yastıkçıklar dokunulmayacak kadar hassas hale gelmiştir ve haliyle içeri itmek imkansızdır. Dışkılama zor bir hale gelir ve kanamalar hayati tehdit içerecek derecedir. Dolgunluk hissi, kanama ve ağrı sıklıkla yaşanır. Hasta bu evrede otururken, uyurken, yürürken yani günlük hayatında yaptığı bir çok eylemde zorlanır ve yaşam standartları düşer. Bu evrede tedavi için geç kalınmıştır.
Hemoroid diğer adıyla basur hastalığının iki önemli özelliği bulunur. İlk özelliği, bu hastalık her zaman birinci evreden başlayıp ilerlemez. Bazı hastalar da ikinci ya da üçüncü evreden başlayabilir veya birinci evreden başlayıp yıllarca ayrı evrede kalabilir. Bazı hastalarda ise, bu evreler düzensiz bir şekilde birbirini takip eder. İkinci özelliği ise, birinci evre, ikinci evre ve üçüncü evrede hastalık ilaçlarla gerileyebilir hale gelebilir ancak bu durum tamamen ortadan kalkacağı anlamına gelmez.
Hemoroid nasıl geçer?
- Yüksek miktarda protein içeren diyetleri uygulamayın.
- Sigara içmeyin.
- Çok fazla kafein ve alkol tüketmeyin.
- Düzenli egzersiz yapın.
- Sağlıklı ve ideal kiloda olun.
- Günde en az 2 litre su tüketin.
- Şeker miktarı yüksek gıdalardan uzak durun.
- Bol miktarda lif içeren meyve, sebze, tam tahıllı ve bakliyat tüketin.
- Stresten uzak durun.
- Güçlü müshiller almayın
- Pamuklu iç çamaşırı giyin ve dar kıyafetlerden kaçının
- Sert, kokulu ya da çok kuru tuvalet kağıdı kullanmayın. Bunların yerine ıslak mendil tercih edin.
- Tuvaletiniz geldiği zaman kesinlikle tutmayın.
- Tüm gün oturmayın. Eğer ki, masa başında çalışıyorsanız belli aralıklarla ayağa kalkın ya da ara sıra kalkıp hareket etmeye özen gösterin.
Hemoroid tedavisi nedir?
Hemoroide neden olan durum tedavi edilir. Bağırsak hareketlerini düzenleyen ilaçlar kullanılır. Hastaya uygun hemoroid diyeti düzenlenir. Hemoroid hastalığında lokal olarak kullanılan hemoroid kremi, hemoroid spreyi, hemoroid fitil ve pomatlar kullanılır.
Hemoroid operasyonları için de cerrahi olarak uygulanan ve genel anestezi yapılır. Bu ameliyatlarda kişi 1-2 gün hastanede yatar. Ancak şimdi gelişen tedavi yöntemleri ile hemoroid ameliyatı olmadan birçok tedavi yöntemi uygulanabilir. Hasta anestezi olmadan ve hastanede yatmadan hemoroid hastalığından kurtulabilir.
Hemoroid ilaçları nelerdir?
Hemoroid ilaçları üç şekilde kullanılır. Oral kullanılan ilaçlar, krem şeklinde sürülen ilaçlar ve fitil olarak kullanılan ilaçlardır. Hangi ilaç türü olursa olsun hiçbir ilacı doktor önerisi olmadan kullanmak doğru değildir. Hemoroid için kullanılan ilaçlar hastalığın aşamasına göre değişiklik gösterir.
Hemoroid için kullanılan ilaçlar ve fiyatlar;
1 | Daflon 500 mg 60 Tb | 28.3 TL |
2 | Doloproct 10 Supozituvar (fitil) | 10.38 TL |
3 | Doloproct Krem 15 g | 15.73 TL |
4 | Hedensa Pomat 100 ml 20 g | 4.34 TL |
5 | Hemoralgine Pomat 40 g | 3.19 TL |
6 | Kortos 10 Supozituar | 4.92 TL |
7 | Kortos Fitil 24 Adet | 6.29 TL |
8 | Kortos Krem (Merhem) 30 g | 5.53 TL |
9 | Procto Glyvenol Fitil | 10.1 TL |
10 | Procto Glyvenol Krem 30 g | 11.61 TL |
11 | Procto-Glyvenol 400+40 mg 10 Supozituar | 10.1 TL |
12 | Proctolog Fitil 10 Adet | 5.32 TL |
13 | Proctolog Krem 30 g | 8.72 TL |
14 | Recbutin Fitil 10 Adet | 5.32 TL |
15 | Recbutin Krem 30 g | 8.72 TL |
16 | Rectoderm Krem %0.4 30 g | 92.08 TL |
17 | Rectogesic Rektal Merhem 30 g | 97.62 TL |
18 | Ultraproct Pomat 10 g | 4.44 TL |
19 | Ultraproct Supozituvar (fitil) 10 Adet | 8.69 TL |
20 | Vendios 600 mg 30 Tb | 10.62 TL |
Hemoroide bitkisel tedavi yöntemleri nelerdir?
- Her gece yatmadan önce makat bölgesine saf zeytinyağı dökülmüş pamuk koyup yatın. Basurun büyüklüğüne göre 3 gün ile 3 hafta arasında sonuç verecektir.
- Bir buz torbasını ya da bir beze sarılmış buz kalıplarını 10 dakika makata bastırın. Buz şişliği azaltarak ağrıyı geçirir. Basur problemi yok olana kadar her gün bu işlemi uygulayabilirsiniz.
- Aloe vera jelini makata sürerek hem iç hemoroid hem de dış hemoroid de oluşan ağrıları engelleyebilirsiniz.
- Bir parça pamuğun üzerine limon sıkın ve hemoroidin üzerine sürün. İlk anda hafif bir karıncalanma ya da yanma hissedebilirsiniz ancak limon suyu ağrıyı hemen kesecektir.
- Bir parça pamuğun üzerine saf badem yağı dökün ve hemoroidin üstüne bastırın. Anüs ve çevresindeki yanma ile kaşıntıyı geçirecektir. Günde birkaç defa uygulayabilirsiniz.
- Bir parça pamuğu damıtılmış hamamelise batırın ve hemoroidin üzerine sürün. Günde 3 defa tekrarlayacağınız bu yöntem ile anüsü mikroorganizmalardan ve tahrişten korursunuz.
- Elma sirkesini iç hemoroid ve dış hemoroid için kullanabilirsiniz. İç hemoroid durumu için 1 bardak suyun içerisine 1 çay kaşığı elma sirkesi ekleyerek günde 2 defa için. Dilerseniz içerisine bal katabilirsiniz. Dış hemoroid için ise, bir parça pamuğun üzerine elma sirkesi dökün ve basurun üzerine bastırın. İlk anda batma ya da yanma hissi oluşabilir ancak kaşıntı ve tahrişi engelleyecektir. Elma sirkesi yöntemini şişlik azalana kadar gün içerisinde birkaç kez tekrar edin.
- Sıcak suda 1 çay poşetini ıslatın ve soğuması için bekleyin. Soğuyan çay poşetini 10 dakika kadar şişen damarlı bölgeye bastırın. Çayın içerisindeki tanik asit hemoroidin yarattığı ağrı ve şişliği geçirir. Bu yöntemi günde 2-3 defa uygulayabilirsiniz.
- Sarı kantaron yağı damar büzücü etkisi sayesinde basurun iyileşmesine destek olur. Her gün bir parça pamuğa sarı kantaron yağı dökün ve makat bölgesine fitil şeklinde koyun. Her tuvalete çıktıktan sonra pamuğu değiştirin. İki hafta içinde etkili sonuç alacaksınız.
- İncir, mürdüm eriği ve kayısı tüketin ya da bunların çayını içmek hemoroide iyi gelir.
- Elma, armut, avokado, ve şeftali basura iyi gelen meyvelerdir.
- Bezelye, brokoli, yeşil fasulye, pırasa, semizotu, aloe vera, dereotu hemoroide iyi gelen sebzelerdir.
- Safran, nane, biberiye, gülsuyu, tarçın, kişniş, kakule hemoroide iyi gelen baharatlardır.
- 9 gün boyunca bir tane kiviyi kabuğuyla beraber elma sirkesi ile yıkayıp kabuğuyla birlikte yiyin.
- Hurma, keçiboynuzu, kapari, madımak, yenibahar gibi besinler hemoroid sorununa iyi gelir.
- Yoğurt ve kefir tüketerek bağırsak hareketlerini hızlandırabilirsiniz. Böylece kabızlık engellenerek hemoroidi ortadan kaldırırsınız.
- Kombo çayı hemoroid için iyi gelmektedir.
- Ahududu, karadut ve böğürten gibi damarları büzücü meyveleri tüketin.
Hemoroide hangi bölüm bakar?
Hemoroid hatalığının teşhisi ve tedavisi için genel cerrahi doktorlarına muayene olmanız gerekir. Ancak makat hastalıkları alanında proctoloji uzmanı ya da proctolog uzmanlarına görünmeniz gerekmektedir. Çünkü proctoloji uzmanlarının ilgilendikleri alan anal bölge hastalıklarıdır. Doktorunuzun makat hastalıkları alanında uzman olup olmadığından emin olun böylece tedaviniz daha iyi sonuçlanacaktır.
Hemoroide bitkisel çözüm yolları
Havuç kürü
Bir kavanoz içerisine 5 yemek kaşığı ince şekilde doğranmış havuç yapraklarını ekleyin ve üzerine 1 litre kaynamış su dökün. Kavanozunuzu hava almayacak şekilde kapatın ve hareket ettirmeden 1 saat bu karışımı bekletin. 1 saat sonra elde edilen çayı süzün ve günde 3 defa 1 kahve fincanı tüketin. Elde ettiğiniz çayı buzdolabında saklayın. 6 ay boyunca düzenli içilen bu çay hemoroid probleminizin yanı sıra vücudunuzdaki zararlı toksinleri, organizmaları ve meteryalleri de atar.
Çobançantası kürü
4 bardak soğuk suyun içerisine 4 tatlı kaşığı çobançantası bitkisini doğrayıp 8 saat bekletin. 8 saatin sonunda elde edilen karışımı süzün ve her gün taze olarak tüketin. Elde ettiğiniz kürü pamuk yardımıyla makata 1 hafta düzenli olarak sürerseniz basur şikayetinizin azaldığını göreceksiniz.
Isırgan otu kürü
1 bardak su ile 1 avuç ısırgan otunu 5 dakika kaynatın. Kaynadıktan sonra ısırgan otunu ince bir bezin içerisine koyarak makata yerleştirin. Günde 2-3 kez 15 dakika bekleterek faydasını görebilirsiniz.
Merve Ağdağlı / Kadin8.com
Dikkatinizi Çekebilir: