Vücudumuzun sağlıklı bir şekilde işlemesi için her organ farklı görevlerini tam zamanında yerine getiriyor. En küçük yapı taşlarından en büyüklerine kadar eşsiz bir düzen var. Hdl kolesterol de bu düzen içerisinde ismi geçen terimlerden biri. Kolesterol dendiği zaman akla kötü anlamlar gelse de HDL kolesterol için aynı durum geçerli değil. HDL kolesterol nedir, HDL kolesterol kaç olmalı gibi sorularınızın cevaplarını bu yazımızda bulabilirsiniz.
HDL Kolesterol Nedir?
HDL’nin açılımını yüksek yoğunluklu lipoprotein olarak açabiliriz. HDL beş ana lipoprotein grubundan birdir ve vücudun etrafında bulunan bütün yağ moleküllerini, dış hücrelerdeki su içerisine taşıyan ve çoklu proteinlerden oluşan karmaşık parçacıklar olarak tanımlanır. Normal bir HDL parçacık başına 80 – 100 protein içerir. Yani daha fazla parçacık daha fazla yağ molekülü toplamak anlamına gelir.
HDL kolesterol nedir sorusuna bu açıklamayla cevap verilebilir ancak yeterli değildir. Aynı zamanda HDL’nin vücudumuzun ihtiyacı olan iyi bir kolesterol olduğunu da belirtmek gerekir. Bu yapı vücutta bulunan kolesterole karşı savaş açar aslında. Başındaki HDL sıfatı onu diğer kötü kolesterolden ayırır. Atardamarlarda bulunan ekstra kolesterol ve plak birikimi HDL kolesterol sayesinde ortadan kalkar. Kötü kolesterol ve plak karaciğere gönderilir ve karaciğerde onların vücuttan atılmasını sağlar. HDL kolesterol sayesinde kalp rahatsızlıkları, felç riski ve kalp krizi ihtimali en aza indirilir.
HDL Kolesterol Normal Değerleri
HDL kolesterol sağlıklı bir bireyde belirli sınırlar içerisinde olmalı. Bu sınır erkekler için 50 mg / 7 dl, kadınlar içinse 60 mg / dl olarak ifade edilebilir. Cinsiyete göre HDL kolesterol değerleri de farklılık gösterir. Bu nedenle kadın ve erkekte aynı oranların görülmesi beklenmez. Yukarıda ifade edilen değerler en güvenli sınırlar olarak adlandırılabilir. Yani HDL kolesterol kaç olmalı sorusunun en idael cevabı. İyi kolesterol yani HDL kolesterolün istenilen seviyede olması içinse trigliserid değerleri önemli yerde bulunur. Eğer trigliserid seviyesi düşerse HDL kolesterol seviyesinde artış meydana gelir. Bu nedenle HDL kolesterol nasıl yükseltilir sorusuna trigliserid ile cevap verilebilir.
HDL Kolesterol Yüksekliği
HDL kolesterol yüksek çıkması durumu nadir karşılaşılan durumlar arasında yer alır. HDL kolesterol düşüklüğü, yüksekliğine oranla çok daha fazla görülür. HDL kolesterol yüksek çıkması genetik rahatsızlıklardan dolayı ortaya çıkabileceği gibi yanlış beslenme ve diğer faktörlerle de ortaya çıkabilir. Genetik durumlar HDL’nin vücutta çalışma yönteminde değişime neden olur ve bu durum kalp rahatsızlığına neden olur. HDL kolesterol yüksek oranlarda seyretmeye devam eder ve müdahale edilmezse ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Genetik varyant kaynaklı HDL kolesterol SR-BI isimli molekülde taşınır. SR-BI’da meydana gelen mutasyonlarsa beraberinde HDL düzeylerindeki artışı da getirir. HDL kolesterol yüksekliği belirli bir orana kadar iyi kabul edilse de belirli oranın aşılması ciddi bir sorun ortaya çıkarabilir.
HDL Kolesterol Yüksekliği Belirtileri
Vücutta buluna iyi ve kötü kolesterol genetik ve diğer faktörlere göre artış ya da azalma gösterebilir. İyi kolesterol olan HDL kolesterol yüksekliği belirtileri, diğer kolesterol artışındaki belirtilerle hemen hemen aynılarını gösterebilir. HDL kolesterol her ne kadar iyi olsa da belirli bir orandan sonra vücutta zarara yol açabilir. Ancak bu durum kimi zaman kendini belli etmeyebilir. Herhangi bir kalp damar rahatsızlığıyla aynı olabilecek belirtilere sahip olan bu yükseklik ancak bir uzman tarafından tanımlanabilir. Bu nedenle düzenli olarak doktor kontrolüne gitmek gerekir.
HDL Kolesterol Yüksekliği Nasıl Düşürülür?
HDL de yüksek olduğu zaman zararlı bir hal alabilir. Kanda bulunan kolesterol ve diğer yağları taşıyan partikül yoğunluğu arttığı zaman kandaki kolesterol seviyesindeki yükselme kaçınılmaz bir son olur. Yani bu durum iyi ve kötü kolesterol için de geçerli olur. Yüksek HDL kolesterol seviyesi kalp damarlarının daralmasına ve ardından kalp krizine neden olabilir. Her ne kadar HDL kolesterol yüksekliği iyi olarak tanımlansa da belirli oranlardan sonra tehlikeli olacağı için kesinlikle bir doktora başvurmanız gerekir. Doktorunuz HDL kolesterol oranlarınıza uygun bir beslenme programı ve ilaç vererek kısa sürede sağlığınıza kavuşmanıza yardımcı olabilir. HDL kolesterol yüksekliği nasıl düşürülür sorusunun en kesin cevabını bu şekilde alabilirsiniz.
HDL Kolesterol Düşüklüğü
HDL kolesterol yüksek olabileceği gibi düşük de olabilir. Hatta HDL kolesterol düşüklüğü daha yaygın olarak görülür. Devalı HDL kolesterol düşüklüğü nelere yol açar sorusunu ilk cevabıysa damar sorunları olur. Eğer beslenme düzeni ve sporla HDL kolesterol oranında düzelme yakalanamıyorsa sorunun kalıtsal olabileceği ihtimaline bakılır. Bunun ardından HDL kolesterol düşüklüğü nelere yol açar sorusundaki cevapları yaşamaması adına hastaya HDL kolesterol yükseltecek takviyeler verilir.
Niasin omega3 veya fibratların kullanılması HDL kolesterol düşüklüğü tedavisinde kullanılabilir. ayrıca hastanın kilo problemi varsa çözmesi, sigara kullanıyorsa bırakması ve kandaki trigliserid değerinin düşürülmesi tedaviyi destekler. Ayrıca egzersiz yapmak tedavinin önemli unsurlarından biridir. Ancak genetik rahatsızlıklarda daha farklı yöntemlere başvurmak gerekebilir.
HDL Kolesterol Düşüklüğü Nedenleri
LDL kötü, HDL ise iyi kolesterol olarak adlandırılır. İnsan vücudunda HDL kolesterol oranının yeterli seviyede olması ve LDL kolesterol oranının düşük olması sağlıklı bir yapıda olunduğunu gösterir. Ancak aşağıdaki etkenler vücutta bulunan HDL kolesterol oranının düşük olmasının nedenleri olarak sıralanabilir.
- Fazla kilo
- Hareketsiz yaşam
- Sigara ve alkol kullanımı
- Beslenmenin %30 oranında yağ içermesi
- Testosteron ve beta brokerler benzeri ilaçların kullanılması
HDL Kolesterol Düşüklüğü Belirtileri
HDL kolesterol düşüklüğü bazı belirtilerle kendini gösterir. Vücudunuzdaki değişimlere ve yaşam alışkanlıklarınıza bakarak HDL kolesterol düşüklüğü belirtileri hakkında fikir sahibi olabilirsiniz. Başlıca belirtileri ise aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Yorgunluk, halsizlik
- Baş dönmesi
- Kalp çarpıntısı
- Nefes darlığı
- Şişkinlik
- Huzursuzluk
HDL Kolesterol Nasıl Yükseltilir?
Vücutta yer alan iyi kolesterolü arttırmanın çeşitli yolları var. HDL kolesterol nasıl yükseltilir sorusuna aşağıda cevap bulabilirsiniz.
- Fazla kilolardan kurtulmak
- Düzenli bir şekilde spor yapmak
- Alkol alımını azaltmak hatta kesmek
- Balık gibi omega3 açısından zengin besinler tüketmek
- Zeytinyağı gibi sağlıklı yağları tercih etmek
- Sağlıklı beslenmek
HDL Kolesterol Testi Önemi
Sağlıklı bir bedene sahip olmak için yeterli beslenmek, spor yatmak, kötü alışkanlıklardan uzak durmak ve rutin testleri sürekli yaptırmak gerekir. HDL kolesterol testi de bunlar arasında yer alabilir. HDL kolesterol nasıl düşülür, neden yükselir, belirtileri nelerdir sorularının yanında HDL kolesterol testinin önemine de göz atmak gerekir. Çünkü HDL kolesterol nasıl düşürülür sorusunu sorabilmek için öncelikle bu testi yaptırmak ve kolesterol oranlarına ulaşmak gerekir.
Kanınızda bulunan HDL, LDL ve trigliserid oranları sizin sağlığınız ve vücudunuzun işleyişi hakkın ciddi ipuçları verir. Doktorunuz bu testler sonrasında hakkınızda karar verebilir ve sizi yönlendirebilir. Bir dahiliye uzmanına danışarak konu hakkında detaylı bilgi almanız da mümkün.
HDL kolesterol düşüklüğü yaşayan bir bireyin kalp hastalıklarına yakalanma riski yüksek olduğu için doktoru ona düzenli beslenme ve sporu önerebilir. Ayrıca niasin gibi HDL kolesterolü yükselten ilaçlar da verebilir. HDL kolesterol testi bu nedenle önemlidir. Kişi HDL kolesterol düşüklüğü ya da yüksekliği içeren belirtileri taşımıyorsa testle bu sorunu yaşayıp yaşamadığı öğrenilebilir.
Dikkatinizi Çekebilir: